فهرست مطالب مقاله
Toggleاگر شما نیز سعی دارید مهارت و دانش خود را در حوزه تحلیل تکنیکال بازارهای مالی افزایش دهید، احتمالاً پس از مبانی پایه تحلیل و کندل استیکها، الگوهای کندلی مهمترین مفاهیمی هستند که باید با آنها آشنا شوید. با ما همراه باشید تا در ادامه این مقاله، پس از مروری جامع بر چیستی الگوهای کندلی، انواع الگوهای کندل استیک را معرفی کرده و آنها را بهصورت تصویری آموزش دهیم. بهعلاوه، در صورت تمایل میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر از دورههای آموزش ارز دیجیتال در مشهد و آموزش فارکس در مشهد آکادمی رفیعی نیز استفاده کنید.
منظور از الگوهای کندلی چیست؟
پیشتر در مقاله جداگانهای در مورد کندل استیک (Candle Steak) و نمودارهای کندلی (Candle Charts) صحبت کردهایم. کندل استیک، رایجترین و پرکاربردترین نوع نمودارهای قیمتی در بازارهای مالی بزرگی همچون فارکس، ارزهای دیجیتال یا حتی بورس ایران است که در آنها، اطلاعات مربوط به:
- بالاترین قیمت (High)
- پایینترین قیمت (Low)
- قیمت باز شدن (Open)
- قیمت بسته شدن (Close)
اجزای تشکیل دهنده کندل استیکها هم به شرح زیر است:
- بدنه اصلی (Real Body)
- سایه بالایی (Upper Shadow)
- سایه پایینی (Lower Shadow)
شما میتوانید شکل ظاهری کلی یک کندل استیک و اجزای تشکیل دهنده و قیمتهای مورد استفاده برای ترسیم آن را در تصویر زیر مشاهده کنید:
هر کندل استیک معمولاً در دو نوع است:
- کندل استیک صعودی (Bullish Candle Steak)
- کندل استیک نزولی (Bearish Candle Steak)
در تصویر زیر میتوانید به صورت کلی شکل و شمایل کندل استیکها را مشاهده کنید:
مطالب مرتبط: در صورت تمایل برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این مدل نمودارها و الگوهایی که کندل استیکها تشکیل میدهند، میتوانید از مقاله «کندل استیک چیست» آکادمی رفیعی کمک بگیرید. |
انواع الگوهای کندلی
الگوهای کندلی مجموعهای از دو، سه یا چند کندل استیک هستند که شکل و شمایل خاصی دارند و هر یک اطلاعات بسیار ارزشمندی را در اختیار شما قرار میدهند.
انواع الگوهای کندلی در چهار دسته زیر طبقهبندی میشوند:
- الگوهای تک کندلی
- الگوهای دو کندلی
- الگوهای سه کندلی
- و الگوهای نموداری
الگوهای تک کندلی
همانطور که ار اسمشان بر میآید، الگوهای تک کندلی تنها از یک کندل تشکیل شدهاند. متداولترین الگوهای تک کندلی که میتوان برشمرد، به شرح زیر هستند:
- کندل دوجی (Doji)
- کندل مارابوزو (Marubozu)
- کندل چکش (Hammer)
- کندل فرفره (Spinning)
در مقاله کندل استیک که در بخش مطالب مرتبط معرفی شده است، این چهار الگوی تک کندلی را معرفی کرده و نحوه استفاده از آنها را نیز آموزش دادهایم. اما الگوهای دو کندلی و سه کندلی، در بخشهای آتی همین مقاله آموزش داده خواهند شد.
الگوهای دو کندلی
الگوهای دو کندلی، همانطور که از اسمشان هم میتوان حدس زد، الگوهایی هستند که از دو کندل تشکیل شدهاند. متداولترین نوع الگوهای دو کندلی که میتوانند در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی کاربرد داشته باشند، به شرح زیر هستند:
الگوی هارامی (Harami)
الگوی هارامی (Harami) یکی از متداولترین و پرکاربردترین انواع الگوهای کندلی است که در آن، کندل اول – از سمت چپ – بزرگتر بوده و الگوی دوم – کندل سمت راست – کوچکتر است. ابعاد دو کندل نیز به این صورت است که کندل دوم بهصورت کامل در داخل کندل اول قرار گرفته و به نوعی توسط آن پوشش داده شده است:
در حالت کلی، انواع الگوهای کندلی هارامی سه نوع هستند:
- الگوی هارامی صعودی (Bullish Harami) – زمانی که کندول دوم سبز و صعودی است
- الگوی هارامی نزولی (Bearish Harami) – زمانی که کندل دوم قرمز و نزولی است
- الگوی هارامی کراس (Cross Harami) – زمانی که کندل دوم دوجی است!
لگوهای هارامی صعودی و نزولی در تصویر فوق نمایش داده شدهاند. در هارامی صعودی کندل دوم سبز و صعودی است و در هارامی نزولی نیز کندل دوم یا کوچکتر حالت نولی و قرمز دارد.
اما در صورتی که در الگوهای هارامی صعودی یا نزولی، کندل دوم خودش یک الگوی تک کندلی دوجی (Doji) باشد، در این حالت الگوی تشکیل شده از دو کندل هارامی کراس (Cross Harami) نامیده میشود.
توجه داشته باشید که این کندل دوجی درهارامی کراسِ صعودی نباید از نوع دوجی سنجاقکی باشد و در هارامی کراس نزولی هم باید توجه کنید که شکل ظاهری کندل مورد نظر از نوع دوجی سنگ قبر نباشد. البته، در مورد رنگ دوجیها دستتان باز است و سبز یا قرمز بودن آن تاثیری در نتیجه نهایی نخواهد داشت.
این الگو از نوع الگوهای برگشتی است به این معنی که وقتی نوع صعودی آن در انتهای یک روند نزولی مشاهده میشود، میتواند نوید بخش تغییر روند به حالت صعودی و افزایش قیمت باشد و برعکس، زمانی هم که شاهد ظاهر شدن نوع نزولی آن در انتهای یک روند صعودی هستیم، میتوانیم انتظار تغییر روند به نزولی و اصطلاح قیمت را داشته باشیم.
نکاتی که باید در تفسیر و استفاده از الگوهای کندلی هارامی مد نظر داشته باشید به شرح زیر هستند:
- سایهها اهمیتی در نتیجه کار ندارند و میتوانید از آنها چشمپوشی کنید
- از نظر شکل ظاهری، سایهها نیز در کندل دوم باید داخل کندل اول قرار گرفته باشند (پوشش داده شوند)
- کندل اول ادامه دهنده روند قبلی است و کندل دوم، نشان دهنده روند بعدی بازار است
- ظاهر شدن الگوهای کندلی هارامی نزدیک سطوح حمایت و مقاومت به آن اعتبار بیشتری میبخشد
- هارامیهای کراس نسبت به هارامیهای صعودی و نزولی اعتبار بیشتری دارند
- برای کسب اطمینان میتوانید منتظر تشکیل کندل تایید، همسو با کندل دوم باشید و سپس اقدام به معامله کنید
الگوی انگلفینگ (Engulfing)
الگوی انگلفینگ (Engulfing) را به نوعی میتوان حالت برعکس الگوی هارامی دانست. در این الگو، این کندل اول است است که کوچکتر است و توسط کندل دوم یعنی بزرگتر – کندل سمت راست – پوشش داده شده است. اساساً به دلیل همین پوشش داده شدن هم اسم این کندل را پوششی، پوشاننده یا پوشا یا به انگلیسی الگوی انگلفینگ (Engulfing) گذاشتهاند:
باز هم نکتهای که وجود دارد این است که چک کنید تا سایههای کندل اول نیز توسط بدنه کندل دوم پوشش داده شده باشد. در مورد تفسیر این الگو، ابتدا باید مشخص کنید که الگو از کدام نوع زیر است:
- الگوی انگلفینگ صعودی (Bullish Engulfing) – زمانی که کندلو دوم سبز و صعودی است
- الگوی انگلفینگ نزولی (Bearish Engulfing) – زمانی که کندل دوم قرمز و نزولی است
در صورتی که کندل دوم صعودی باشد و الگو پس از روند نزولی ظاهر شده باشد، انگلفینگ صعودی (Bullish Engulfing) بوده و به دلیل برگشتی بودن، نشان دهنده تغییر روند به صعودی است. در صورت ظهور الگوی انگلفینگ نزولی (Bearish Engulfing) در انتهای یک روند نزولی هم میتوانید امیدوار باشید که روند تغییر یافته و قسمت شروع به افزایش خواهد کرد.
نکاتی که باید هنگام استفاده از این الگو و تفسیر آن مد نظر داشته باشید، به شرح زیر هستند:
- روندهای قبل از الگو باید مشخصاً صعودی یا نزولی باشند
- انگلفینگ صعودی پس از روند صعودی و انگلفینگ نزولی پس از روند نزولی، به معنی تداوم روند است
- در صورتی که حجم معاملات در کندل دوم افزایش یافته باشد، اعتبار الگو بیشتر خواهد بود
- در صورتی که کندل دوم علاوه بر کندل اول، تعداد کندلهای بیشتری را پوشش دهد، اعتبار الگو بیشتر است
- در صورتی که کندل دوم یک مارابوزو (Marubozu) کامل باشد، اعتبار الگو بسیار بیشتر خواهد بود
- برای کسب اطمینان میتوانید منتظر تشکیل کندل تایید، همسو با کندل دوم باشید و سپس اقدام به معامله کنید
مطالب مرتبط: برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این الگو، میتوانید به مقاله «الگوی انگلفینگ (Engulfing)» آکادمی رفیعی مراجعه کنید. کلیه دادهها و نکات مورد نظر در خصوص الگو در این مقاله شرح داده شده است. |
الگوی کیچر (Kicker)
الگوی کیچر (Kicker) که به آن کیکینگ (Kicking) نیز گفته میشود، یکی از مهمترین و معتبرترین الگوهای بازگشتی در سطح بازارهای مالی است که اطلاعات بسیار ارزشمند و قابل استنادی را در اختیار تریدرها و تحلیلگران قرار میدهد:
همانطور که در تصویر نیز مشاهده میکنید، شکل ظاهری الگو دو کندل کاملاً مخالف هم است، که یکی صعودی و دیگری نزولی است و اختلاف سطوح قیمتی نیز بین آنها کاملاً مشهود است. این اختلاف قیمتی در خلاف جهت هم، نشان میدهد که رویکرد و تمایل سرمایهگذاران نسبت به بازار – متشکل از خریداران و فروشندگان – به شدت تغییر یافته است. پس میتوان انتظار یک تغییر روند شدید را هم داشت.
دو نوع الگوی کیچر عبارتند از:
- الگوی کیچر صعودی (Bullish Kicker) – زمانی که کندلو دوم سبز و صعودی است
- الگوی کیچر نزولی (Bearish Kicker) – زمانی که کندل دوم قرمز و نزولی است
نکات مربوط به استفاده از این الگو و تفسیر آن نیز به شرح زیر هستند:
- قیمتهای پس از تشکیل کندل دوم، نباید وارد محدوده قیمتهای کندل اول شوند
- ممکن است رنگ دو کندل مشابه هم باشد! ولی در صورت تغییر رنگ، الگو معتبرتر است
- بلندتر بودن بدنه کندل دوم اعتبار بیشتری به الگو خواهد بخشید
- بیشتر بودن گپ قیمتی بین دو الگو اعتبار بیشتری به الگو خواهد بخشید
- این الگو بسیار قوی است و نیازی به کندل تایید ندارد
الگوی نفوذی (Piercing)
الگوی نفوذی یا پیرسینگ (Piercing)، دیگر نوع از انواع الگوهای کندلی است که باز هم بازگشتی است. شکل ظاهری این نوع الگو، از دو کندل تقریباً هم اندازه با جهتهای مختلف تشکیل شده که یعنی یکی از آنها – اولی از سمت چپ – در راستای روند قبلی است و دومی – الگوی سمت راست – مخالف آن است:
زمانی که روند بازار نزولی است، کندل اول قرمز رنگ است و کندل دوم، کمی پایینتر از آن به رنگ سبز ایجاد میشود. شرط اصلی این الگو نیز آن است که قیمت باز شدن کندل سبز کمی پایینتر از حداقل قیمتِ کندل اول یعنی قرمز قرار گرفته باشد و قیمت بسته شدن آن نیز از نصف بدنه کندل قرمز بالاتر قرار داشته باشد. در واقع کندل سبز حداقل باید به 50 درصد بدنه کندل قرمز نفوذ کرده باشد و به همین دلیل نیز اسم این الگو نفوذی گذاشته شده است.
توجه داشته باشید که اگر چه این کندل میتواند نشان دهنده یک هشدار برای تغییر روند باشد، اما همیشه هم نمیتوان روی آن حساب باز کرد و جزو الگوهای کندلی ضعیف به شمار میآید. پس بهتر است حتماً منتظر کندل تایید هم بمانید یا از الگوها و اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال دیگر نیز برای کسب اطمینان استفاده کنید.
نکاتی هم که بهتر است مد نظر داشته باشید، به شرح زیر هستند:
- این الگو در حالت کلی اعتبار کمی دارد و بهتر است منتظر کندل تایید بمانید
- هر چه سایز بدنه کندلها بزرگتر باشد، الگو از اعتبار بالاتری برخوردار خواهد بود
- هر چه گپ ایجاد شده بین قیمت بسته شدن کندل اول و باز شدن کندل دوم بیشتر باشد، الگو معتبرتر است
- تشکیل الگوی نفوذی یا پیرسینگ در نزدیکی سطوح حمایت و مقاومت میتواند به اعتبار آنها بیفزاید
الگوی ابر سیاه (Dark Cloud)
الگوی ابر سیاه (Dark Cloud) دقیقاً برعکس چیزی است که در الگوی نفوذی یا پیرسینگ (Piercing) مشاهده کردیم! در این الگو، که در امتداد روندهای صعودی شکل میگیرد و به دلیل بازگشتی بودن میتواند نشانه تغییر روند به نزولی باشد، دو کندل مخالف هم داریم به طوری که کندل اول سبز و کندل دوم قرمز است.
شرط اصلی این الگو نیز باز هم مانند الگوی پیرسینگ آن است که قیمت باز شدن کندل دوم یعنی کندل قرمز، بالاتر از بدنه کندل اول یعنی کندل سبز باشد و در عین حال، قیمت بسته شدن آن نیز از نصف بدنه کندل سبز پایینتر باشد؛ به عبارت دیگر کندل دوم حداقل به 50 درصد از بدنه کندل اول نفوذ کرده باشد.
درست مانند همانچیزی که در مورد الگوی نفوذی گفتیم، این الگو نیز نسبت به دیگر انواع الگوهای کندلی که تاکنون معرفی کردهایم ضعیفتر است و نمیتوان روی آن حساب 100 درصدی باز کرد. شاید بهتر باشد منتظر کندل تایید بمانید و سپس از سیگنال معاملاتی این کندل استفاده کنید. یا در صورت نیاز به کسب اطمینان، اندیکاتورها و الگوهای دیگر را نیز استفاده کنید.
و اما نکاتی که باید برای استفاده از الگوی ابر سیاه مد نظر قرار دهید:
- این الگو در حالت کلی اعتبار کمی دارد و بهتر است منتظر کندل تایید بمانید
- هر چه سایز بدنه کندلها بزرگتر باشد، الگو از اعتبار بالاتری برخوردار خواهد بود
- هر چه گپ ایجاد شده بین قیمت بسته شدن کندل اول و باز شدن کندل دوم بیشتر باشد، الگو معتبرتر است
- تشکیل الگوی ابر سیاه در نزدیکی سطوح حمایت و مقاومت میتواند به اعتبار آنها بیفزاید
الگوی کبوتر خانگی (Homing Pigeon)
یکی دیگر از الگوهای کندلی که از دو کندل تشکیل شده و میتواند برای تحلیل و پیشبینی بازار مورد استفاده قرار گیرد، الگوی کبوتر خانگی (Homing Pigeon) است:
این الگو که از دو کندل قرمز رنگ تشکیل شده است، معمولاً در انتهای روندهای نزولی بازار ظاهر میشود و شکل ظاهری آن هم همانطور که در تصویر بالا نیز قابل مشاهده است، کندلی بزرگ در ابتدا و کندلی کوچکتر در سمت راست است که کاملاً در داخل کندل اول پوشش داده شده است.
کندل کبوتر خانگی نیز مانند اغلب الگوهای کندلی معرفی شده، از نوع کندلهای بازگشتی است و زمانی که در انتهای روندهای نزولی دیده میشود، میتواند این پیغام را مخابره کند که روند بازار در حال تغییر به صعودی است.
نکاتی که بهتر است هنگام استفاده از الگوی کبوتر خانگی لحاظ کنید به شرح زیر هستند:
- تشکیل الگوی کبوتر خانگی در نزدیکی سطح حمایت میتواند به اعتبار آن بیفزاید
- در صورتی که علاوه بر بدنه، سایهها نیز داخل کندل اول پوشش داده شوند، الگو ایدهآلتر و معتبرتر است
- در برخی موارد شاید بهتر باشد منتظر کندل تایید نیز بمانید
الگوی شاهین نزولی (Descending Hawk)
الگوی شاهین نزولی (Descending Hawk) درست برعکس چیزی است که در مورد الگوی کبوتر خانگی (Homing Pigeon) مطالعه کردید و در واقع نقطه مقابل آن است:
همانطور که در تصویر نیز قابل مشاهده است، شکل ظاهری این الگوی غیر از رنگ هیچ تفاوتی با الگوی کبوتر خانگی ندارد! باز هم دو کندل داریم که اینبار سبز رنگ هستند، معمولاً در انتهای روندهای صعودی بازار ظاهر میشود و شکل ظاهری آن هم همانطور که در تصویر بالا نیز قابل مشاهده است، کندلی بزرگ در ابتدا و کندلی کوچکتر در سمت راست است که کاملاً در داخل کندل اول پوشش داده شده است.
این کندل هم به دلیل بازشکیت بودن، در انتهای روندهای صعودی میتواند حاکی از تغییر روند به نزولی و کاهش زودهنگام قیمتها در بازار باشد و به شما سیگنال فروش دهد.
نکاتی هم که توصیه میشود هنگام استفاده از آن مد نظر قرار دهید عبارتند از:
- تشکیل الگوی شاهین نزولی در نزدیکی سطح مقاومت میتواند به اعتبار آن بیفزاید
- در صورتی که علاوه بر بدنه، سایهها نیز داخل کندل اول پوشش داده شوند، الگو ایدهآلتر و معتبرتر است
- در برخی موارد شاید بهتر باشد منتظر کندل تایید نیز بمانید
بسیار خوب! تا این بخش از مقاله تعدادی از مهمترین و کاربردیترین الگوهای کندلی تشکیل شده از دو کندل را بررسی کردیم. اکنون ببینیم که در صورت وجود سه کندل، چه الگوهایی معرفی شدهاند که میتوان در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی بزرگی همچون فارکس و ارزهای دیجیتال استفاده کرد؟
الگوهای سه کندلی
الگوهای سه کندلی، همانطور که از اسمشان هم بر میآید، یکسری الگوهای کندلی متشکل از سه کندل استیک هستند که اعتبار بالایی نیز داشته و اطلاعات فوقالعادهای در اختیار ما قرار میدهند. برای آشنایی با برخی از مهمترین این الگوهای کندلی، با ما همراه باشید:
الگوی سهگانه داخلی (Three Inside)
الگوی سهگانه داخلی (Three Inside) یکی از الگوهای کندلی معتبر و کاربردی در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی اعم از فارکس و ارزهای دیجیتال است که در دو حالت در دسترس است:
- الگوی سهگانه داخلی صعودی (Three Inside Up)
- الگوی سهگانه داخلی نزولی (Three Inside Down)
برای مقایسه این دو الگو، میتوانید به تصویر زیر نگاه کنید:
همانطور که در تصویر نیز قابل مشاهده است، این الگو از سه کندل تشکیل شده است:
- کندل اول – کندلی با بدنه بزرگ که هم جهت با روند قبل است
- کندل دوم – کندلی با بدنه کوچک که نشان دهنده بلاتکلیفی معامله گران است
- کندل سوم – کندلی با بدنه بزرگ که نوید بخش و آغاز کننده روند متفاوت در آینده است
یعنی زمانی که الگو در انتهای روند نزولی ایجاد میشود، کندل اول نیز نزولی است و کندل سوم صعودی میشود. این در حالی است که هنگام تشکیل این الگو در انتهای روندهای صعودی، کندل اول سبز رنگ و صعودی است و کندل انتهایی قرمز و نزولی خواهد بود.
نکتهای که در مورد الگوی وجود دارد این است بسته به نوع الگو، قیمتگذاری آنها باید افزایشی یا کاهشی باشد. در عین حال، این نکته را نیز مد نظر داشته باشید که این الگو تقریباً جزو الگوهای ضعیف است و شاید بهتر است برای کسب اطمینان، منتظر شکل گرفتن کندل تایید همرنگ و همجهت با کندل سوم نیز بمانید.
سیگنالی هم که از این الگو دریافت میشود، بهعنوان یک الگوی بازگشتی، احتمال تغییر روند است. یعنی پس از الگوی سهگانه داخلی صعودی (Three Inside Up) معمولاً شاهد تغییر روند از نزولی به صعودی هستیم و الگوهای سهگانه داخلی نزولی (Three Inside Down) نیز اغلب در انتهای روندهای صعودی هشدار ریزش قیمت را میدهند.
نکات مهمی که بهتر است هنگام استفاده از این الگوهای کندلی مد نظر داشته باشید، به شرح زیر هستند:
- این الگوها ماهیتی کوتاه مدت دارند
- حجم معاملات بالاتر در کندلهای سوم میتواند اعتبار بیشتری به الگوها ببخشد
- کندل دوم لزوماً باید کوچک بوده و کاملاً در داخل بدنه کندل اول پوشش داده شده باشد
- تشکیل این الگوها در نزدیکی سطوح حمایت و مقاومت میتواند اعتبار آنها را افزایش دهد
الگوی سهگانه خارجی (Three Outside)
الگوی سهگانه خارجی (Three Outside) را به نوعی میتوان نقطه مقابل الگوی سهگانه داخلی (Three Inside) دانست. شکل ظاهری این الگو، مطابق با تصویر زیر است:
همانطور که میتوان در تصویر بالا نیز مشاهده کرد، سه کندل تشکیل شده در این الگو به شرح زیر هستند:
- کندل اول – کندلی با بدنه کوچک ولی در جهت روند که حاکی از عدم تمایل به ادامه روند قبلی است
- کندل دوم – کندلی در خلاف جهت روند قبل یا بدنه بزرگ که آغاز کننده روند متفاوت است
- کندل سوم – کندلی با بدنه بزرگ در خلاف جهت روند قبل که نشان دهنده تداوم تغییر روند است
در واقع، میتوان این گونه در نظر گرفت که در این الگوی سه کندلی بازگشتی، دو حالت داریم:
- الگوی سهگانه خارجی صعودی (Three Outside Up)
- الگوی سهگانه خارجی نزولی (Three Outside Down)
زمانی که روند حاکم بر بازار نزولی است و کندل اول الگوی سهگانه خارجی صعودی (Three Outside Up) شکل میگیرد، چون بدنه کندل کوچک است، به این معنی است که تمایل فروشندگان به فروش کاهش یافته است. با شکل گرفتن کندل دوم، میتوان اینطور استنباط کرد که تعداد خریداران بالاتر از فروشندگان شده و این خریداران هستند که با افزایش خرید – یا همان تقاضا – روند بازار را به صعودی تغییر دادهاند. در کندل سوم نیز این تغییر روند تایید شده و سیگنال خرید صادر میشود.
بر عکس این حالت نیز صادق است و شما میتوانید بعد از مشاهده الگوی سهگانه خارجی نزولی (Three Outside Down) پس از یک روند صعودی، انتظار کاهش قیمت را داشته باشید و در صورت تمایل داراییهای خود را در بالاترین قیمت به فروش برسانید (قبل از آنکه قیمت شروع به ریزش کند).
نکات مهمی که در استفاده از این الگو توصیه میشوند، عبارتند از:
- این الگوها ماهیتی کوتاه مدت دارند
- حجم معاملات بالاتر در کندلهای دوم میتواند اعتبار بیشتری به الگوها ببخشد
- تشکیل این الگوها در نزدیکی سطوح حمایت و مقاومت میتواند اعتبار آنها را افزایش دهد
- این الگو جزو الگوهای قوی است و نیازی به کندل تایید ندارد (کندل سوم خود کندل تایید است)!
الگوی ستاره عصرگاهی (Evening star)
الگوی ستاره عصرگاهی یا شامگاهی (Evening star)، دیگر الگوی سه کندلی است که قصد داریم معرفی کنیم. شکل ظاهری این الگو به شکل زیر است:
همانطور که در تصویر بالا نیز قابل مشاهده است، الگوی ستاره عصرگاهی یا ستاره شامگاهی – دستِ کم – از سه کندل تشکیل شده است:
- کندل اول – کندلی صعودی با بدنه بزرگ که هم جهت با روند قبل است
- کندل دوم – کندلی با بدنه کوچک که نشان دهنده بلاتکلیفی معامله گران است
- کندل سوم – کندلی نزولی با بدنه بزرگ که نوید بخش و آغاز کننده روند نزولی در آینده است
نکتهای که وجود دارد و باید بهعنوان شرط تشکیل این کندل مد نظر قرار دهید، این است که کندل سوم حداقل باید به 50 درصد از بدنه کندل اول نفوذ کرده باشد.
این الگوی سه کندلی، جزو الگوهای کندلی بازگشتی است که میتواند این هشدار را به شما بدهد که به زودی قیمت ریزش خواهد کرد و در صورت تمایل میتوانید نمادهای معاملاتی خود را بفروشید (یا پوزیشنهای معاملاتی شورت (Short) خود را ایجاد کنید).
نکاتی که باید در استفاده از الگوی ستاره عصرگاهی مد نظر داشته باشید به شرح زیر هستند:
- رنگ کندل دوم مهم نیست و تاثیری در نتیجه نهایی ندارد
- در صورت بالا بودن حجم معاملات در کندلهای اول و سوم، الگو اعتبار بالاتری خواهد داشت
- شکل گرفتن این الگو در نزدیکی سطوح مقاومت میتواند اعتبار بیشتری به آن ببخشد
- هر چه سایز بدنه کندلهای اول و سوم بیشتر باشد، الگو از اعتبار بالاتری برخوردار است
- در صورت بالاتر بودن قیمت بسته شدن کندل سوم از 50 درصد کندل اول، الگو بیاعتبار است!
- برای کسب اطمینان میتوانید منتظر کندل تایید بمانید که قرمز رنگ و پایینتر از کندل سوم است
الگوی ستاره صبحگاهی (Morning star)
احتمالاً از اسم الگوی ستاره صبحگاهی (Morning star) نیز میتوانید حدس بزنید که این الگو، از نظر ظاهری نقطه مقابل الگوی ستاره عصرگاهی (Evening star) است. در واقع، شکل ظاهری آن به صورت زیر است:
همانطور که در تصویر بالا نیز قابل مشاهده است، الگوی ستاره صبحگاهی – حداقل – از سه کندل تشکیل شده است:
- کندل اول – کندلی نزولی با بدنه بزرگ که هم جهت با روند قبل است
- کندل دوم – کندلی با بدنه کوچک که نشان دهنده بلاتکلیفی معامله گران است
- کندل سوم – کندلی صعودی با بدنه بزرگ که نوید بخش و آغاز کننده روند صعودی در آینده است
نکتهای که وجود دارد و باید بهعنوان شرط تشکیل این کندل مد نظر قرار دهید، این است که کندل سوم حداقل باید به 50 درصد از بدنه کندل اول نفوذ کرده باشد.
این الگوی سه کندلی نیز مانند همتای قبلی خود جزو الگوهای کندلی بازگشتی است و قابلیت آن دارد که این هشدار را به شما بدهد که به زودی قیمت رو به افزایش خواهد گذاشت و در صورت تمایل میتوانید نمادهای معاملاتی مورد نظرتان را در پایینترین قیمت ممکن خریداری کنید.
نکاتی که لازم است هنگام استفاده از الگوی ستاره صبحگاهی مد نظر داشته باشید عبارتند از:
- رنگ کندل دوم مهم نیست و هیچ تاثیری در نتیجه نهایی ندارد
- در صورت بالا بودن حجم معاملات در کندلهای اول و سوم، الگو اعتبار بالاتری خواهد داشت
- شکل گرفتن این الگو در نزدیکی سطوح حمایت میتواند اعتبار بیشتری به آن ببخشد
- هر چه سایز بدنه کندلهای اول و سوم بیشتر باشد، الگو از اعتبار بالاتری برخوردار است
- در صورت بالاتر بودن قیمت بسته شدن کندل سوم از 50 درصد کندل اول، الگو بیاعتبار است!
- برای کسب اطمینان میتوانید منتظر کندل تایید بمانید که سبز رنگ و بالاتر از کندل سوم است
الگوی سه سرباز سفید (Three White Soldiers)
الگوی سه سرباز سفید (Three White Soldiers)، یکی دیگر از الگوهای کندلی متشکل از سه کندل استیک است که به دلیل سادگی و شکل ظاهری جدابش مورد توجه خیل از تریدرها است. به شکل ظاهری این الگو دقت کنید:
مشاهده میکنید که شکل ظاهری این الگو بسیار ساده است و سریع میتوان آن را یاد گرفته و به خاطر سپرد. الگو از سه کندل صعودی – سبز رنگ – متوالی تشکیل شده است که بهصورت پلهای به سمت بالا امتداد دارند و با مشاهده این الگو پس از یک روند نزولی، میتوان انتظار داشت که قیمت شروع به افزایش کرده و بازار به روند صعودی تغییر کند.
تنها شرایطی که باید در این الگو لحاظ کنید، شامل موارد زیر هستند:
- هر سه کندل حتماً باید صعودی باشند
- کندل دوم باید در بدنه کندل اول، و کندل سوم هم در بدنه کندل دوم باز شوند
- هر کندل باید بالاتر از کندل قبل از خود بسته شود
- ترجیحاً بهتر است سایههای کندلها کوتاه یا محو باشند
اما نکاتی که لازم است حین استفاده از الگوهای سه سرباز سفید مد نظر قرار دهید، به شرح زیر خواهند بود:
- هر چه طول بدنه کندلها بیشتر باشد، الگو از اعتبار بالاتری برخوردار خواهد بود
- در صورتی که کندلهای دوم و سوم از نوع مارابوزو (Marubozu) باشند، اعتبار الگو بیشتر خواهد بود
- این الگو نیازی به کندل تایید ندارد و در عین سادگی بسیار هم قوی است
الگوی سه کلاغ سیاه (Three Black Crows)
درست نقطه مقابل و برعکس الگوی سه سرباز سفید (Three White Soldiers) که در بخش قبل آموزش دادیم، الگوی سه کلاغ سیاه (Three Black Crows) است. به شکل ظاهری این الگو توجه کنید:
باز هم مشاهده میکنید که شکل ظاهری این الگو به راحتی قابل تشخیص است و برای یادگیری، شناسایی و به خاطر سپردن آن نیازی به محاسبات نیست!
الگو از سه کندل نزولی – قرمز رنگ – متوالی تشکیل شده است که بهصورت پلهای به سمت پایین امتداد یافتهاند و با مشاهده این الگو پس از یک روند صعودی، با توجه به اینکه جزو الگوهای بازگشتی است، میتوان انتظار داشت که قیمت شروع به ریزش کرده و روند بازار نزولی شود.
شرایطی که لازم است در این الگو لحاظ کنید عبارتند از:
- هر سه کندل لزوماً باید نزولی باشند
- کندل دوم باید در بدنه کندل اول، و کندل سوم هم در بدنه کندل دوم باز شوند
- هر کندل باید پایینتر از کندل قبل از خود بسته شود
- ترجیحاً بهتر است سایههای کندلها کوتاه یا محو باشند
نکاتی هم که لازم است حین استفاده از الگوی مورد نظر رعایت کنید، به شرح زیر هستند:
- هر چه طول بدنه کندلها بیشتر باشد، الگو از اعتبار بالاتری برخوردار خواهد بود
- در صورتی که کندلهای دوم و سوم از نوع مارابوزو (Marubozu) باشند، اعتبار الگو بیشتر خواهد بود
- این الگو نیازی به کندل تایید ندارد و در عین سادگی بسیار هم قوی است
این هم از الگوهای سه کندلی! البته، در کنار این الگوها، یکسری الگوهای قیمتی نیز معرفی شدهاند که از چندین الگو برخوردار هستند و بیشتر آنها را تحت عنوان الگوهای نموداری (Chart Patterns) میشناسیم.
الگوهای نموداری
الگوهای نموداری معمولاً متشکل از تعداد بالایی کندل استیک هستند و ممکن است تایم فریمهای مختلفی را نیز شامل شوند. با این حال، با توجه به اینکه انواع آنها بسیار زیاد است و از مجال این مقاله خارج، تنها به معرفی تعدادی از متداولترین الگوهای نموداری بسنده میکنیم:
- الگوی مثلث (Triangle)
- الگوی پرچم مستطیل (Flag)
- الگوی پرچم سه گوش (Pennant)
- الگوی سروشانه (Head and Shoulders)
- الگوی کنج یا وج (Wedge)
- و مواردی از این دست…
جمعبندی
الگوهای کندلی، این فرصت را در اختیار معاملهگران و تحلیل کنندههای بازارهای مالی بزرگی همچون فارکس، ارزهای دیجیتال یا بورس قرار میدهند که روندهای قیمتی بازار را در کوتاه مدت یا نهایتاً میان مدت پیشبینی کرده و بر اساس آن سیگنال صادر یا معامله کنند. این الگو، یکسری پترنهای خاص تشکیل شده از چند کندل استیک هستند که ترکیب رنگی و ابعادی منحصر به فردی دارند و میتوانند بازگشتی یا ادامه دهنده باشند.
الگوهای بازگشتی، هشدار تغییر روند را میدهند و الگوهای ادامه دهنده نیز سیگنال میدهند که روند قبل همچنان ادامهدار است. انواع الگوهای کندلی در حالت کلی شامل موارد زیر میشوند:
- الگوهای تک کندلی
- الگوهای دو کندلی
- الگوهای سه کندلی
- و الگوهای نموداری
در خصوص کندل استیکها و الگوهای تک کندلی پیشتر در مقاله «کندل استیک چیست» آکادمی رفیعی به تفصیل صحبت کردهایم. در این مقاله نیز تعدادی از معروفترین و پرکاربردترین انواع الگوهای دو کندلی و سه کندلی را معرفی کردهایم که شامل موارد زیر میشوند:
- الگوی هارامی (Harami)
- الگوی انگلفینگ (Engulfing)
- الگوی کیچر (Kicker)
- الگوی نفوذی (Piercing)
- الگوی ابر سیاه (Dark Cloud)
- الگوی کبوتر خانگی (Homing Pigeon)
- الگوی شاهین نزولی (Descending Hawk)
- الگوی سهگانه داخلی (Three Inside)
- الگوی سهگانه خارجی (Three Outside)
- الگوی ستاره عصرگاهی (Evening star)
- الگوی ستاره صبحگاهی (Morning star)
- الگوی سه سرباز سفید (Three White Soldiers)
- الگوی سه کلاغ سیاه (Three Black Crows)
سوالات متداول
- منظور از الگوهای کندلی چیست؟
الگوهای کندلی یکسری پترنهای خاص تشکیل شده از چند کندل استیک هستند که ترکیب رنگی و ابعادی منحصر به فردی دارند و میتوانند بازگشتی یا ادامه دهنده باشند.
- انواع الگوهای کندلی کداماند؟
در حالت کلی میتوان الگوهای کندلی را در چهار دسته زیر طبقهبندی کرد:
- الگوهای تک کندلی
- الگوهای دو کندلی
- الگوهای سه کندلی
- و الگوهای نموداری
الگوهای تک کندلی را میتوانید در مقاله «کندل استیک چیستة مطالعه کرده و با الگوهای دو کندلی و سه کندلی نیز در متن این مقاله آشنا شوید.
- متداولترین الگوهای کندلی مورد استفاده در تحلیل تکنیکال کداماند؟
تعدادی از معروفترین و پرکاربردترین انواع الگوهای کندلی – متشکل از یک، دو یا سه کندل – شامل موارد زیر میشوند:
- الگوی دوجی (Doji)
- الگوی مارابوزو (Marubozu)
- الگوی چکش (Hammer)
- الگوی فرفره (Spinning)
- الگوی هارامی (Harami)
- الگوی انگلفینگ (Engulfing)
- الگوی کیچر (Kicker)
- الگوی نفوذی (Piercing)
- الگوی ابر سیاه (Dark Cloud)
- الگوی کبوتر خانگی (Homing Pigeon)
- الگوی شاهین نزولی (Descending Hawk)
- الگوی سهگانه داخلی (Three Inside)
- الگوی سهگانه خارجی (Three Outside)
- الگوی ستاره عصرگاهی (Evening star)
- الگوی ستاره صبحگاهی (Morning star)
- الگوی سه سرباز سفید (Three White Soldiers)
- الگوی سه کلاغ سیاه (Three Black Crows)